Zoals blijkt uit de kaart van het Brugse Vrije, lagen de grote lijnen van onze huidige kustlijn in de tweede helft van de 16de eeuw al grotendeels vast. De hedendaagse positie van de barrière van de westkust was reeds lange tijd bereikt (tussen de 6de en 8ste eeuw). De duinenrij van het centrale en oostelijke deel van de kust verplaatste zich echter in de loop van de 14de, 15de en 16de eeuw significant landwaarts (tot 10 km). Dit was in de eerste plaats te wijten aan stormwerking in combinatie met een duinenrij die verzwakt was door menselijke activiteiten. De storm van 1404 zorgde bijvoorbeeld voor het verdwijnen van het eiland Wulpen (ten noordoosten van Knokke) hetgeen de hydrodynamiek van het Zwin en de Westerschelde significant veranderde. Op de kaart van Pourbus zien we duidelijk dat het Zwin toentertijd veel dieper landinwaarts drong dan vandaag de dag, tot voorbij Sluis.
Bronnen:
Referentie kaart:
- Heraldische kaart van het Brugse Vrije door Pieter Pourbus (1571), kopie door Pieter Claeissens (1601)
Lees meer:
- Augustyn, B. (1995). De evolutie van het duinecosysteem in Vlaanderen in de Middeleeuwen: antropogene factoren versus zeespiegelrijzingstheorie = Evolution of the dune ecosystem in Flanders during the Middle Ages: anthropogenic factors versus sea level change theory. Hist. Geogr. Tijdschr. 13(1): 9-19
- Mathys, M. (2009). De Quartaire geologische evolutie van het Belgisch Continentaal Plat, zuidelijke Noordzee = The Quaternary geological evolution of the Belgian Continental Shelf, southern North Sea. PhD Thesis. Universiteit Gent. Faculteit Wetenschappen: Gent. xxiv, 382, annexes pp.
- Mathys, M. (2010). Het onderwaterreliëf van het Belgisch deel van de Noordzee, in: (2010). De Grote Rede 26. De Grote Rede: Nieuws over onze Kust en Zee, 26: pp. 16-26