Difference between revisions of "Berenvachtpoliep"

From Coastal Wiki
Jump to: navigation, search
Line 51: Line 51:
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in onze buurlanden</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in onze buurlanden</span>===
  
−
In 1920 vond men de eerste exemplaren van de berenvachtpoliep in het zuidoosten van de Zuiderzee - het huidige IJsselmeer - in Nederland. Deze vondst werd aanvankelijk gedetermineerd als Bougainvillia ramosa <ref name = 7a>Funke, H.C. (1922). Hydroiden, in: Redeke, H.C. (Ed.) (1922). Flora en fauna der Zuiderzee: Monografie van een brakwatergebied. pp. 185-210. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=115198 details]</ref>[7], maar na nieuwe determinatie werd besloten dat het om de berenvachtpoliep ging <ref name = 2a> </ref>[2]. Tot twee jaar na de afdamming van de Zuiderzee en de vorming van het IJsselmeer in 1932, werd de soort er aangetroffen <ref name = 2a> </ref>[2], daarna niet meer. Deze poliep werd in 1958 ook gesignaleerd nabij Willemstad in het Hollands Diep ten noorden van Noord-Brabant <ref name = 8a>den Hartog, C. (1959). Perigonimus megas, een vergeten brakwaterpoliep. Het Zeepaard 19(1): 10-12. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=115242 details]</ref>[8] en in de daaropvolgende jaren in Hellevoetsluis in het Haringvliet <ref name = 2a> </ref>[2]. Rapporten over de aanwezigheid van de berenvachtpoliep in de Oosterschelde in het jaar <ref name = 9a>Oosterbaan, A. (1985). Hydropoliepen (Hydroida). Tabellenserie van de Strandwerkgemeenschap 27:1-22. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=197742 details]</ref>[9] worden gecontesteerd (Faasse persoonlijke communicatie) nog steeds in de Schelde aanwezig en werd tussen 2000 en 2005 ook aangetroffen in de Westerschelde, nabij de Nederlands-Belgische grens <ref name = 6a> </ref><ref name = 10a>Faasse, M.; Van Moorsel, G. (2003). The North-American amphipods, Melita nitida Smith, 1873 and Incisocalliope aestuarius (Watling and Maurer, 1973) (Crustacea: Amphipoda: Gammaridea), introduced to the western Scheldt estuary (The Netherlands). Aquat. Ecol. 37(1): 13-22. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=34073 details]</ref>[6, 10]. In 2004 werd ze aangetroffen bij Lauwersoog in het Nederlandse Waddengebied [16] en in 2010 in het Noordzeekanaal tussen Amsterdam en de Noordzee (Faasse persoonlijke communicatie).
+
In 1920 vond men de eerste exemplaren van de berenvachtpoliep in het zuidoosten van de Zuiderzee - het huidige IJsselmeer - in Nederland. Deze vondst werd aanvankelijk gedetermineerd als Bougainvillia ramosa <ref name = 7a>Funke, H.C. (1922). Hydroiden, in: Redeke, H.C. (Ed.) (1922). Flora en fauna der Zuiderzee: Monografie van een brakwatergebied. pp. 185-210. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=115198 details]</ref>[7], maar na nieuwe determinatie werd besloten dat het om de berenvachtpoliep ging <ref name = 2a> </ref>[2]. Tot twee jaar na de afdamming van de Zuiderzee en de vorming van het IJsselmeer in 1932, werd de soort er aangetroffen <ref name = 2a> </ref>[2], daarna niet meer. Deze poliep werd in 1958 ook gesignaleerd nabij Willemstad in het Hollands Diep ten noorden van Noord-Brabant <ref name = 8a>den Hartog, C. (1959). Perigonimus megas, een vergeten brakwaterpoliep. Het Zeepaard 19(1): 10-12. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=115242 details]</ref>[8] en in de daaropvolgende jaren in Hellevoetsluis in het Haringvliet <ref name = 2a> </ref>[2]. Rapporten over de aanwezigheid van de berenvachtpoliep in de Oosterschelde in het jaar <ref name = 9a>Oosterbaan, A. (1985). Hydropoliepen (Hydroida). Tabellenserie van de Strandwerkgemeenschap 27:1-22. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=197742 details]</ref>[9] worden gecontesteerd (Faasse persoonlijke communicatie) nog steeds in de Schelde aanwezig en werd tussen 2000 en 2005 ook aangetroffen in de Westerschelde, nabij de Nederlands-Belgische grens <ref name = 6a> </ref><ref name = 10a>Faasse, M.; Van Moorsel, G. (2003). The North-American amphipods, Melita nitida Smith, 1873 and Incisocalliope aestuarius (Watling and Maurer, 1973) (Crustacea: Amphipoda: Gammaridea), introduced to the western Scheldt estuary (The Netherlands). Aquat. Ecol. 37(1): 13-22. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=34073 details]</ref>[6, 10]. In 2004 werd ze aangetroffen bij Lauwersoog in het Nederlandse Waddengebied <ref name = 16a>Tulp, A.W. 2010. Een vondst van Pachycordyle navis (Millard, 1959) en notities over enige andere poliepen. Het Zeepaard 70(2): 42-48. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=145562 details]</ref>[16] en in 2010 in het Noordzeekanaal tussen Amsterdam en de Noordzee (Faasse persoonlijke communicatie).
−
De berenvachtpoliep komt vanaf 1946 voor in de monding van de rivier Elbe in het westen van Duitsland [2] en sinds 1950 ook in de Baltische Zee [11]. Ook in de Adriatische zee wordt deze poliep aangetroffen en dit vanaf 1978 [4].  
+
 
 +
De berenvachtpoliep komt vanaf 1946 voor in de monding van de rivier Elbe in het westen van Duitsland <ref name = 2a> </ref>[2] en sinds 1950 ook in de Baltische Zee <ref name = 11a>Streftaris, N.; Zenetos, A.; Papathanassiou, E. (2005). Globalisation in marine ecosystems: the story of non-indigenous marine species across European seas. Oceanogr. Mar. Biol. Ann. Rev. 43: 419-453. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=75009 details]</ref>[11]. Ook in de Adriatische zee wordt deze poliep aangetroffen en dit vanaf 1978 <ref name = 4a> </ref>[4].  
  
 
<P>
 
<P>

Revision as of 14:38, 12 August 2011

Category:Revision


Berenvachtpoliep
De berenvachtpoliep Garveia franciscana heeft iets van een nobele onbekende. Het is niet zeker waar de soort oorspronkelijk voorkwam en hoe ze tot bij ons is geraakt. Het is misschien zelfs zo dat de soort hier altijd al geweest is, maar nog nooit eerder werd ontdekt. Deze poliep wordt bijgevolg getypeerd als cryptogeen. De berenvachtpoliep komt hoofdzakelijk voor in brak water en is bij ons niet in zee terug te vinden. In 1962 werd dit neteldier voor de eerste keer in België waargenomen, in de Westerschelde.


Foto door NAAM



Wetenschappelijke naam

Garveia franciscana Torrey, 1902


Oorspronkelijke verspreiding

De berenvachtpoliep is een cryptogene soort [1][1], wat wil zeggen dat het oorspronggebied van de soort onbekend is. Tegen 1950 werd hij zowel aan de Atlantische als Pacifische kust van de Verenigde Staten, rond India, Australië en West-Afrika gevonden [2][2]. Sommigen beschrijven deze soort als mogelijk inheems voor de estuaria in het noorden van de Indische Oceaan [3][3] of als kosmopoliet in tropische en gematigde wateren [4][4]. De soort komt voor in brakwater, tot enkele meters diep, waar het zich vasthecht op allerhande harde materialen en organismen zoals schelpdieren, algen, mosdiertjes en manteldieren [4][4].


Foto door Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

Het is niet duidelijk welke de vroegste waarneming van deze soort voor België is. In 1952 werd een poliep waargenomen in het brakwatergedeelte van de Westerschelde, nabij Doel, Lillo en Liefkenshoek, waar de soort werd herkend als Bougainvillia ramosa [5][5]. Een latere studie vermoedde echter dat het toen om de berenvachtpoliep Garveia franciscana ging [2][2]. Wetenschappers vonden namelijk 10 jaar later, op exact dezelfde locatie als in 1952, gevestigde populaties van de berenvachtpoliep, en niet van de andere soort. Men kan dit echter niet met 100% zekerheid zeggen aangezien het materiaal uit 1952 niet bewaard werd. Daarom houden wij als datum voor de eerste officiële waarneming van deze soort – onder zijn correcte naam –1962, eveneens nabij Doel en Liefkenshoek [2][2].


Verspreiding in België

Zijn enige gekende verspreidingsgebied in België beperkt zich tot de Westerschelde. Hij werd hier nabij Doel en de Nederlands-Belgische grens tussen 2001 en 2005 regelmatig waargenomen [6][6].

Verspreiding in onze buurlanden

In 1920 vond men de eerste exemplaren van de berenvachtpoliep in het zuidoosten van de Zuiderzee - het huidige IJsselmeer - in Nederland. Deze vondst werd aanvankelijk gedetermineerd als Bougainvillia ramosa [7][7], maar na nieuwe determinatie werd besloten dat het om de berenvachtpoliep ging [2][2]. Tot twee jaar na de afdamming van de Zuiderzee en de vorming van het IJsselmeer in 1932, werd de soort er aangetroffen [2][2], daarna niet meer. Deze poliep werd in 1958 ook gesignaleerd nabij Willemstad in het Hollands Diep ten noorden van Noord-Brabant [8][8] en in de daaropvolgende jaren in Hellevoetsluis in het Haringvliet [2][2]. Rapporten over de aanwezigheid van de berenvachtpoliep in de Oosterschelde in het jaar [9][9] worden gecontesteerd (Faasse persoonlijke communicatie) nog steeds in de Schelde aanwezig en werd tussen 2000 en 2005 ook aangetroffen in de Westerschelde, nabij de Nederlands-Belgische grens [6][10][6, 10]. In 2004 werd ze aangetroffen bij Lauwersoog in het Nederlandse Waddengebied [11][16] en in 2010 in het Noordzeekanaal tussen Amsterdam en de Noordzee (Faasse persoonlijke communicatie).

De berenvachtpoliep komt vanaf 1946 voor in de monding van de rivier Elbe in het westen van Duitsland [2][2] en sinds 1950 ook in de Baltische Zee [12][11]. Ook in de Adriatische zee wordt deze poliep aangetroffen en dit vanaf 1978 [4][4].


Wijze van introductie

TEKST


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

TEKST


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ Kerckhof, F.; Haelters, J.; Gollasch, S. (2007). Alien species in the marine and brackish ecosystem: the situation in Belgian waters. Aquatic Invasions 2(3): 243-257. details
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 Vervoort, W. (1964). Notes on the distribution of Garveia franciscana (Torrey, 1902) and Cordylophora caspia (Pallas, 1771) in the Netherlands. Zool. Meded. 39: 125-146. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "2a" defined multiple times with different content
  3. ↑ Cohen, A.N.; Carlton, J.T. (1995). Nonindigenous aquatic species in a United States estuary: a case study of the biological invasions of the San Francisco Bay and delta. NOAA: USA. 251 pp. details
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Morri, C. (1982). Sur la présence en Méditerranée de Garveia franciscana (Torrey 1902) (Cnidaria, Hydroida). Cah. Biol. Mar. 23(4): 381-391. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "4a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "4a" defined multiple times with different content
  5. ↑ Leloup, E.; Konietzko, B. (1956). Recherches biologiques sur les eaux saumâtres du Bas-Escaut. Mémoires de l'Institut Royal des Sciences Naturelles de Belgique = Verhandelingen van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, 132. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen: Brussel, Belgium. 100, 5 plates pp. details
  6. ↑ 6.0 6.1 Persoonlijke mededeling Marco Faasse juli 2011. Cite error: Invalid <ref> tag; name "6a" defined multiple times with different content
  7. ↑ Funke, H.C. (1922). Hydroiden, in: Redeke, H.C. (Ed.) (1922). Flora en fauna der Zuiderzee: Monografie van een brakwatergebied. pp. 185-210. details
  8. ↑ den Hartog, C. (1959). Perigonimus megas, een vergeten brakwaterpoliep. Het Zeepaard 19(1): 10-12. details
  9. ↑ Oosterbaan, A. (1985). Hydropoliepen (Hydroida). Tabellenserie van de Strandwerkgemeenschap 27:1-22. details
  10. ↑ Faasse, M.; Van Moorsel, G. (2003). The North-American amphipods, Melita nitida Smith, 1873 and Incisocalliope aestuarius (Watling and Maurer, 1973) (Crustacea: Amphipoda: Gammaridea), introduced to the western Scheldt estuary (The Netherlands). Aquat. Ecol. 37(1): 13-22. details
  11. ↑ Tulp, A.W. 2010. Een vondst van Pachycordyle navis (Millard, 1959) en notities over enige andere poliepen. Het Zeepaard 70(2): 42-48. details
  12. ↑ Streftaris, N.; Zenetos, A.; Papathanassiou, E. (2005). Globalisation in marine ecosystems: the story of non-indigenous marine species across European seas. Oceanogr. Mar. Biol. Ann. Rev. 43: 419-453. details
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Berenvachtpoliep&oldid=37662"