Difference between revisions of "Vogelkopmosdiertje"

From Coastal Wiki
Jump to: navigation, search
Line 26: Line 26:
 
===<span style="color:#00787A">Oorspronkelijke verspreiding</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Oorspronkelijke verspreiding</span>===
  
−
Het oorsprongsgebied van het vogelkopmosdiertje is onbekend.  De soort werd pas in 1885 (mogelijk) of 1960 met zekerheid voor de eerste keer in Europa waargenomen, wat er op wijst dat deze soort in Europa niet inheems voorkomt. Nu is het vogelkopmosdiertje terug te vinden aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee, maar ook in Australië, Nieuw-Zeeland, Japan, Hawaii en de Arabische Golf is dit mosdiertje al waargenomen <ref name = 19a>Ryland, J.S.; Bishop, J.D.D.; De Blauwe, H.; El Nagar, E.; Minchin, D.; Wood, C.A.; Yunnie, A.L.E. (2011). Alien species of Bugula (Bryozoa) along the Atlantic coasts of Europe Aquat. Invasions 6(1): 17-31. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=206248 details]</ref>[19].  
+
Het oorsprongsgebied van het vogelkopmosdiertje is onbekend.  De soort werd pas in 1885 (mogelijk) of 1960 met zekerheid voor de eerste keer in Europa waargenomen, wat er op wijst dat deze soort in Europa niet inheems voorkomt. Nu is het vogelkopmosdiertje terug te vinden aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee, maar ook in Australië, Nieuw-Zeeland, Japan, Hawaii en de Arabische Golf is dit mosdiertje al waargenomen <ref name = 19a>Ryland, J.S.; Bishop, J.D.D.; De Blauwe, H.; El Nagar, E.; Minchin, D.; Wood, C.A.; Yunnie, A.L.E. (2011). Alien species of ''Bugula'' (Bryozoa) along the Atlantic coasts of Europe Aquat. Invasions 6(1): 17-31. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=206248 details]</ref>[19].  
 
<P>
 
<P>
 
<BR>
 
<BR>
Line 36: Line 36:
 
===<span style="color:#00787A">Eerste waarneming in België</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Eerste waarneming in België</span>===
  
−
In 1976 was er een eerste melding van het vogelkopmosdiertje in de Spuikom van Oostende <ref name = 2a>Polk, Ph. (1976). Inventarisatie plankton: fauna en flora. In: Nihoul, J.C.J.; De Coninck, L. (Ed.) (1976). Project Sea final report: 7. Inventory of fauna and flora. Project Sea final report, 7:233-311. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=6097 details]</ref><ref name = 3a>De Blauwe, H. (2009). Mosdiertjes van de Zuidelijke bocht van de Noordzee: Determinatiewerk voor België en Nederland. Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ): Oostende, Belgium. ISBN 978-90-812-9003-6. 445 pp. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=138282 details]</ref>[2,3]. Een twintigtal jaar later - in 1997 - was er opnieuw sprake van een eerste observatie van deze soort <ref name = 4a>Kerckhof, F. (2000). Waarnemingen van de mosdiertjes Cryptosula pallasiana (Moll, 1803), Bugula stolonifera Ryland, 1960 en Bugula neritina (Linnaeus, 1758) nieuw voor de Belgische fauna. De Strandvlo 20(3): 114-126. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=19322 details]</ref>[4]. Het mosdiertje werd in dit geval gevonden op een boei in de haven van Oostende.  
+
In 1976 was er een eerste melding van het vogelkopmosdiertje in de Spuikom van Oostende <ref name = 2a>Polk, Ph. (1976). Inventarisatie plankton: fauna en flora. In: Nihoul, J.C.J.; De Coninck, L. (Ed.) (1976). Project Sea final report: 7. Inventory of fauna and flora. Project Sea final report, 7:233-311. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=6097 details]</ref><ref name = 3a>De Blauwe, H. (2009). Mosdiertjes van de Zuidelijke bocht van de Noordzee: Determinatiewerk voor België en Nederland. Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ): Oostende, Belgium. ISBN 978-90-812-9003-6. 445 pp. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=138282 details]</ref>[2,3]. Een twintigtal jaar later - in 1997 - was er opnieuw sprake van een eerste observatie van deze soort <ref name = 4a>Kerckhof, F. (2000). Waarnemingen van de mosdiertjes ''Cryptosula pallasiana'' (Moll, 1803), ''Bugula stolonifera'' Ryland, 1960 en ''Bugula neritina'' (Linnaeus, 1758) nieuw voor de Belgische fauna. De Strandvlo 20(3): 114-126. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=19322 details]</ref>[4]. Het mosdiertje werd in dit geval gevonden op een boei in de haven van Oostende.  
  
−
Hoe kwam men aan twee eerste waarnemingen voor deze soort? Tot 1998 werd het vogelkopmosdiertje verkeerdelijk geïdentificeerd als Bugula avicularia in plaats van Bugula stolonifera, zo ook in 1976 <ref name = 3a> </ref>[3]. Hierdoor kon men pas recent nagaan wanneer deze soort echt voor de eerste maal in de Belgische wateren verscheen, namelijk in 1976 in de Oostendse Spuikom.
+
Hoe kwam men aan twee eerste waarnemingen voor deze soort? Tot 1998 werd het vogelkopmosdiertje verkeerdelijk geïdentificeerd als ''Bugula avicularia'' in plaats van ''Bugula stolonifera'', zo ook in 1976 <ref name = 3a> </ref>[3]. Hierdoor kon men pas recent nagaan wanneer deze soort echt voor de eerste maal in de Belgische wateren verscheen, namelijk in 1976 in de Oostendse Spuikom.
  
 
<P>
 
<P>
Line 46: Line 46:
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in België</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in België</span>===
  
−
TEKST
+
Het vogelkopmosdiertje komt algemeen voor in de haven van Oostende: vastgehecht op schepen en andere drijvende voorwerpen, op  muren van dokken en andere constructies die constant ondergedompeld zijn. De soort werd ook gevonden in de haven van Zeebrugge, zij het niet zo algemeen <ref name = 4a> </ref><ref name = 5a>De Blauwe, H.; Dumoulin, E. (2009). De zeefauna en -flora uit de jachthaven van Zeebrugge, in het bijzonder de fouling-organismen van drijvende pontons. De Strandvlo 29(2):41-63. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=139489 details]</ref>[4,5]. Buiten de havens is deze soort aanwezig op strandhoofden in Koksijde <ref name = 3a> </ref>[3].
−
 
 
 
<BR>
 
<BR>
  
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in onze buurlanden</span>===
 
===<span style="color:#00787A">Verspreiding in onze buurlanden</span>===
  
−
TEKST
+
Dit mosdiertje komt nu voor aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee. De soort werd in West-Europa voor het eerst met zekerheid gerapporteerd in Groot-Brittannië omstreeks 1960 <ref name = 6a>Ryland, J.S. (1960). The British species of ''Bugula'' (Polyzoa). Proc. Zool. Soc. London 134: 65 -105. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=120943 details]</ref>[6].
 +
 
 +
In Nederland zijn er in het verleden, net zoals in België, foute identificaties gebeurd: vroegere meldingen van kolonies van ''Bugula avicularia'' hadden waarschijnlijk betrekking op ''Bugula stolonifera'' of het vogelkopmosdiertje. Zo werd het vogelkopmosdiertje wellicht al gesignaleerd als ''Bugula avicularia'' in 1885 in de voormalige Zuiderzee <ref name = 7a>Faasse, M.; De Blauwe, H. (2004). Faunistisch overzicht van de mariene mosdiertjes van Nederland (Bryozoa: Stenolaemata, Gymnolaemata). Nederlandse Faunistische Mededelingen 21:17-54. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=72808 details]</ref>[7], maar gezien men dit niet met zekerheid kan bevestigen, blijft de eerste waarneming voor Europa 1960… De eerste Nederlandse meldingen onder de correcte naam vonden plaats in 1993, in de dokken van de haven van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee te Texel <ref name = 8a>D’hondt, J.L.; Cadée, G.C. (1994). ''Bugula stolonifera'' nieuw voor Nederland en enkele andere Bryozoën van Texel. Het Zeepaard 54: 33-37. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=120938 details]</ref>[8]. De soort is nu algemeen in de Nederlandse havens, aan de Noordzeekant van de Brouwersdam en in kanalen en afgesloten water in Zeeland <ref name = 7a> </ref><ref name = 9a>Faasse, M. (1998). Vindplaatsen van het mosdiertje ''Bugula stolonifera'', Ryland 1960 in Nederland. Het Zeepaard 58(2): 48-51. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=120941 details]</ref>[7,9].
 +
 
 +
Ook in Frankrijk werd de soort al in de vroege jaren ‘70 vermeld in een inventaris van de Boulonnais [10]. Nu komt de soort voor langs de gehele kanaalkust en in vele havens, bijvoorbeeld in Duinkerke, Boulogne, Calais en in Le Havre <ref name = 4a> </ref><ref name = 11a>Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zool. Meded. 79(1): 3-116. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=101200 details]</ref>[4,11]. Ook langs de Engelse Zuidkust, onder andere in de haven van Plymouth, kan het vogelkopmosdiertje waargenomen worden <ref name = 19a> </ref>[19].
 +
 
 +
In meer noordelijke streken werd het vogelkopmosdiertje waargenomen in Helgoland, een eiland voor de Duitse kust <ref name = 12a>Harms, J. (1993). Check list of species (algae, invertebrates and vertebrates) found in the vicinity of the island of Helgoland (North Sea, German Bight): a review of recent records. Helgol. Meeresunters. 47: 1-34. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=32304 details]</ref>[12].
 +
 +
Langs de Atlantische kust van Spanje werd de soort in Galicië aangetroffen <ref name = 13a>Fernández Pulpeiro, E. (1983). Contribution to the knowledge of Iberian marine Bryozoa. Cah. Biol. Mar. 24(4): 469-487. [http://www.vliz.be/imis/imis.php?module=ref&refid=63648 details]</ref>[13].
  
 
<P>
 
<P>

Revision as of 14:54, 17 August 2011

Category:Revision


Vogelkopmosdiertje
De oorspronkelijke herkomst van het vogelkopmosdiertje Bugula stolonifera is onbekend. De soort wordt wereldwijd herkend als aangroei op scheepsrompen en als invasieve soort. De eerste Europese waarneming dateert van 1960 uit Groot -Brittannië. De soort werd voor het eerst in België waargenomen in 1976 in de Spuikom van Oostende. Later dook dit mosdiertje ook op in de havens van Oostende en Zeebrugge, en op strandhoofden in Koksijde. Het blijkt goed bestand tegen lage en wisselende zoutgehaltes en vervuiling, waardoor het goed kan gedijen in havens.


Foto door Hans De Blauwe



Wetenschappelijke naam

Bugula stolonifera Ryland 1960


Oorspronkelijke verspreiding

Het oorsprongsgebied van het vogelkopmosdiertje is onbekend. De soort werd pas in 1885 (mogelijk) of 1960 met zekerheid voor de eerste keer in Europa waargenomen, wat er op wijst dat deze soort in Europa niet inheems voorkomt. Nu is het vogelkopmosdiertje terug te vinden aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee, maar ook in Australië, Nieuw-Zeeland, Japan, Hawaii en de Arabische Golf is dit mosdiertje al waargenomen [1][19].


Foto door Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

In 1976 was er een eerste melding van het vogelkopmosdiertje in de Spuikom van Oostende [2][3][2,3]. Een twintigtal jaar later - in 1997 - was er opnieuw sprake van een eerste observatie van deze soort [4][4]. Het mosdiertje werd in dit geval gevonden op een boei in de haven van Oostende.

Hoe kwam men aan twee eerste waarnemingen voor deze soort? Tot 1998 werd het vogelkopmosdiertje verkeerdelijk geïdentificeerd als Bugula avicularia in plaats van Bugula stolonifera, zo ook in 1976 [3][3]. Hierdoor kon men pas recent nagaan wanneer deze soort echt voor de eerste maal in de Belgische wateren verscheen, namelijk in 1976 in de Oostendse Spuikom.


Verspreiding in België

Het vogelkopmosdiertje komt algemeen voor in de haven van Oostende: vastgehecht op schepen en andere drijvende voorwerpen, op muren van dokken en andere constructies die constant ondergedompeld zijn. De soort werd ook gevonden in de haven van Zeebrugge, zij het niet zo algemeen [4][5][4,5]. Buiten de havens is deze soort aanwezig op strandhoofden in Koksijde [3][3].

Verspreiding in onze buurlanden

Dit mosdiertje komt nu voor aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en in de Middellandse Zee. De soort werd in West-Europa voor het eerst met zekerheid gerapporteerd in Groot-Brittannië omstreeks 1960 [6][6].

In Nederland zijn er in het verleden, net zoals in België, foute identificaties gebeurd: vroegere meldingen van kolonies van Bugula avicularia hadden waarschijnlijk betrekking op Bugula stolonifera of het vogelkopmosdiertje. Zo werd het vogelkopmosdiertje wellicht al gesignaleerd als Bugula avicularia in 1885 in de voormalige Zuiderzee [7][7], maar gezien men dit niet met zekerheid kan bevestigen, blijft de eerste waarneming voor Europa 1960… De eerste Nederlandse meldingen onder de correcte naam vonden plaats in 1993, in de dokken van de haven van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee te Texel [8][8]. De soort is nu algemeen in de Nederlandse havens, aan de Noordzeekant van de Brouwersdam en in kanalen en afgesloten water in Zeeland [7][9][7,9].

Ook in Frankrijk werd de soort al in de vroege jaren ‘70 vermeld in een inventaris van de Boulonnais [10]. Nu komt de soort voor langs de gehele kanaalkust en in vele havens, bijvoorbeeld in Duinkerke, Boulogne, Calais en in Le Havre [4][10][4,11]. Ook langs de Engelse Zuidkust, onder andere in de haven van Plymouth, kan het vogelkopmosdiertje waargenomen worden [1][19].

In meer noordelijke streken werd het vogelkopmosdiertje waargenomen in Helgoland, een eiland voor de Duitse kust [11][12].

Langs de Atlantische kust van Spanje werd de soort in Galicië aangetroffen [12][13].


Wijze van introductie

TEKST


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

TEKST


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ 1.0 1.1 Ryland, J.S.; Bishop, J.D.D.; De Blauwe, H.; El Nagar, E.; Minchin, D.; Wood, C.A.; Yunnie, A.L.E. (2011). Alien species of Bugula (Bryozoa) along the Atlantic coasts of Europe Aquat. Invasions 6(1): 17-31. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "19a" defined multiple times with different content
  2. ↑ Polk, Ph. (1976). Inventarisatie plankton: fauna en flora. In: Nihoul, J.C.J.; De Coninck, L. (Ed.) (1976). Project Sea final report: 7. Inventory of fauna and flora. Project Sea final report, 7:233-311. details
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 De Blauwe, H. (2009). Mosdiertjes van de Zuidelijke bocht van de Noordzee: Determinatiewerk voor België en Nederland. Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ): Oostende, Belgium. ISBN 978-90-812-9003-6. 445 pp. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "3a" defined multiple times with different content
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Kerckhof, F. (2000). Waarnemingen van de mosdiertjes Cryptosula pallasiana (Moll, 1803), Bugula stolonifera Ryland, 1960 en Bugula neritina (Linnaeus, 1758) nieuw voor de Belgische fauna. De Strandvlo 20(3): 114-126. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "4a" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "4a" defined multiple times with different content
  5. ↑ De Blauwe, H.; Dumoulin, E. (2009). De zeefauna en -flora uit de jachthaven van Zeebrugge, in het bijzonder de fouling-organismen van drijvende pontons. De Strandvlo 29(2):41-63. details
  6. ↑ Ryland, J.S. (1960). The British species of Bugula (Polyzoa). Proc. Zool. Soc. London 134: 65 -105. details
  7. ↑ 7.0 7.1 Faasse, M.; De Blauwe, H. (2004). Faunistisch overzicht van de mariene mosdiertjes van Nederland (Bryozoa: Stenolaemata, Gymnolaemata). Nederlandse Faunistische Mededelingen 21:17-54. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "7a" defined multiple times with different content
  8. ↑ D’hondt, J.L.; Cadée, G.C. (1994). Bugula stolonifera nieuw voor Nederland en enkele andere Bryozoën van Texel. Het Zeepaard 54: 33-37. details
  9. ↑ Faasse, M. (1998). Vindplaatsen van het mosdiertje Bugula stolonifera, Ryland 1960 in Nederland. Het Zeepaard 58(2): 48-51. details
  10. ↑ Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zool. Meded. 79(1): 3-116. details
  11. ↑ Harms, J. (1993). Check list of species (algae, invertebrates and vertebrates) found in the vicinity of the island of Helgoland (North Sea, German Bight): a review of recent records. Helgol. Meeresunters. 47: 1-34. details
  12. ↑ Fernández Pulpeiro, E. (1983). Contribution to the knowledge of Iberian marine Bryozoa. Cah. Biol. Mar. 24(4): 469-487. details
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Vogelkopmosdiertje&oldid=37790"