Zeetulp

From Coastal Wiki
Revision as of 15:28, 23 September 2011 by LeenVandepitte (talk | contribs) (→‎<span style="color:#00787A">Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien</span>)
Jump to: navigation, search
Category:Revision


Zeetulp
De zeetulp Megabalanus tintinnabulum - een zeepok - kwam oorspronkelijk alleen voor in tropische wateren. De exacte plaats van herkomst is niet bekend, hoewel sommigen verwijzen naar de westkust van Afrika en de Indo-Pacifische regio. De soort werd in Nederland al in 1764 waargenomen op scheepsrompen. Langsheen de Belgische kust werden in 1998 populaties van deze exoot op boeien ontdekt. De zeetulp behoort tot de vaste aangroeigemeenschap van scheepsrompen en andere harde oppervlakken. Deze zeepok treedt, wegens haar grootte, in competitie met inheemse zeepokken.




Wetenschappelijke naam

Megabalanus tintinnabulum (Linnaeus, 1758)


Oorspronkelijke verspreiding

De zeetulp is een kosmopoliet in warme zeeën [1][1]. Het is niet bekend van waar deze zeepok exact afkomstig is [2][2]. Sommige publicaties verwijzen naar de westkust van Afrika en naar de Indo-Pacifische regio [3][3]. Dit diertje is een typische aangroeisoort op harde oppervlakken [4][4] en komt vooral voor in het sublittoraal - dit is de zone net onder de laagwaterlijn [5][5]. Heel soms vind je deze zeepok ook in de lage intergetijdenzone [6][6].


Foto: Bruno Van Bogaert

Eerste waarneming in België

Tijdens onderzoek naar de aangroeigemeenschap op boeien voor de Belgische kust, werden in 1998 voor het eerst exemplaren van de zeetulp gevonden op drie verschillende boeien. Deze boeien werden tijdelijk uitgelegd en bevonden zich op verschillende afstanden uit de kust [4][4]. In 1881 werd bij ons reeds melding gemaakt van deze exoot, maar toen ging het om aangespoelde exemplaren [7][7]. Omdat het niet zeker is dat deze aangespoelde exemplaren ook effectief uit het Belgisch deel van de Noordzee afkomstig waren, wordt dit niet beschouwd als de eerste waarneming van deze soort.


Verspreiding in België

Sindsdien vindt men regelmatig individuen op boeien voor onze kust [1,8][1][8]. Ook op het strand – en in ons studiegebied langsheen de Nederlandse Westerschelde – kunnen geregeld aangespoelde exemplaren gevonden worden. Het gaat hier echter om exemplaren afkomstig van scheepsrompen en om aangespoelde fossielen uit het Plioceen [10,11][9][10]. Zo werd bijvoorbeeld in 2005 een exemplaar waargenomen in De Panne, tussen het aanspoelsel op het strand [9][11].


Verspreiding in onze buurlanden

De eerste Europese melding van de zeetulp dateert uit 1764 in Noord-Holland (Nederland). De exoot werd aangetroffen op een aangemeerd schip afkomstig uit Ghana [10][9]. Na 1764 werd deze zeepok regelmatig aangespoeld gevonden, vooral langs de westkust van Nederland tussen Schouwen-Duiveland (Zeeland) en Schiermonnikoog, gelegen in de Waddenzee. [10,11][9][10]. Zowel langs de Franse kust [2][2] als in het Verenigd Koninkrijk [20][12] en in het Middellandse Zeegebied [14][13] kan men de zeetulp aantreffen. Echter in het Verenigd Koninkrijk noch in het Middellandse Zeegebied zijn er permanente populaties van deze soort gekend [14, 20][13][12].


Wijze van introductie

Bij de zeetulp zijn hoofdzakelijk de larven verantwoordelijk voor de verspreiding. Zo kunnen de vrijzwemmende larven via ballastwater naar nieuwe gebieden getransporteerd worden. Anderzijds laten de vastzittende volwassen exemplaren van de zeetulp – bijvoorbeeld op scheepsrompen – hun larven vrij in de omgeving ze – en eventueel het schip – zich op dat moment bevinden [4][4]. De larven zwemmen rond in de waterkolom en kunnen zich al na vier dagen vestigen [15][14].


Redenen waarom deze soort zo succesrijk is in onze contreien

De zeetulp kan tamelijk groot worden: tot 7,5 centimeter, zowel in diameter als in hoogte. Deze afmetingen zorgen ervoor dat deze exoot andere vastzittende organismen zoals zakpijpen, sponzen, mosselen of zelfs andere pokken, gemakkelijk kan overgroeien en met hen in competitie kan treden voor ruimte en voedsel [16][15].


Factoren die de verspreiding beïnvloeden

TEKST


Effecten of potentiële effecten en maatregelen

TEKST


Specifieke kenmerken

TEKST


Weetjes

TITEL

TEKST


Geraadpleegde bronnen

  1. ↑ 1.0 1.1 Kerckhof, F. (2002). Barnacles (Cirripedia, Balanomorpha) in Belgian waters, an overview of the species and recent evolutions, with emphasis on exotic species. Bull. Kon. Belg. Inst. Natuurwet. Biologie 72(Suppl.): 93-104. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "one" defined multiple times with different content
  2. ↑ 2.0 2.1 Goulletquer, P.; Bachelet, G.; Sauriau, P.G.; Noel, P. (2002). Open Atlantic coast of Europe: a century of introduced species, in: Leppäkoski, E. et al. (2002). Invasive aquatic species of Europe: distribution, impacts and management. pp. 276-290. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "two" defined multiple times with different content
  3. ↑ Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zool. Meded. 79(1): 3-116. details
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Kerckhof, F.; Cattrijsse, A. (2001). Exotic Cirripedia (Balanomorpha) from buoys off the Belgian coast. Senckenb. Marit. 31(2): 245-254. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "four" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "four" defined multiple times with different content
  5. ↑ Fernando, S.A. (1999). Reproductive biology of tropical barnacles, in: Thompson, M.-F.; Nagabhushanam, R. (1999). Barnacles: the biofoulers. pp. 51-67. details
  6. ↑ NIMPIS (2002). Megabalanus tintinnabulum additional information. National Introduced Marine Pest Information System (Eds: Hewitt C.L., Martin R.B., Sliwa C., McEnnulty, F.R., Murphy, N.E., Jones T. & Cooper, S.). details(24/06/2010)
  7. ↑ Pelseneer, P. (1881). Etudes sur la faune littorale de la Belgique: Tuniciers, crustacés, vers, échinodermes et coelentérés recueillis en 1881 sur la côte belge. Bull. Soc. Malac. Belgique XVI: CLXVIII-CLXXIII. details
  8. ↑ ICES Advisory Committee on the Marine Environment (2006). Working Group on Introductions and Transfers of Marine Organisms (WGITMO) 16–17 March 2006 Oostende, Belgium. ICES Committee Meetings Documents, CM 2006(ACME:05). ICES: Copenhagen, Denmark. 330 pp. details
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 Holthuis, L.B.; Heerebout, G.R. (1972). Vondsten van de zeepok Balanus tintinnabulum (Linnaeus, 1758) in Nederland Zoologische Bijdragen 13: 24-31. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "ten" defined multiple times with different content Cite error: Invalid <ref> tag; name "ten" defined multiple times with different content
  10. ↑ 10.0 10.1 Huwae, P.H.M. (1985). De Rankpotigen (Crustacea - Cirripedia) van de Nederlandse kust. Tabellenserie van de Strandwerkgemeenschap (SWG), 28. JNM/KNNV/ACJN: Leiden. 44 pp. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "eleven" defined multiple times with different content
  11. ↑ Kerckhof, F.; Haelters, J. (2005). Enkele opmerkelijke waarnemingen en strandingen in 2004 en 2005. De Strandvlo 25(3-4): 101-105. details
  12. ↑ 12.0 12.1 Southward, A.J. (2008). Barnacles: keys and notes for the identification of British species. Synopses of the British fauna (new series), 57. Field Studies Council: Shrewsbury, UK. ISBN 978-1-85153-270-4. viii, 140 pp. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "twenty" defined multiple times with different content
  13. ↑ 13.0 13.1 Zenetos, A.; Cinar, M.E.; Pancucci-Papadopoulou, M.A.; Harmelin, J.G.; Furnari, G.; Andaloro, F.; Bellou, N.; Streftaris, N.; Zibrowius, H. (2005). Annotated list of marine alien species in the Mediterranean with records of the worst invasive species. Mediterranean Marine Science 6(2):63-118. details Cite error: Invalid <ref> tag; name "fourteen" defined multiple times with different content
  14. ↑ Thiyagarajan, V.; Venugopalan, V.P.; Subramoniam, T.; Nair, K.V.K. (1997). Description of the naupliar stages of Megabalanus tintinnabulum (Cirripedia: Balanidae). Journal of Crustacean Biology 17(2):332-342. details
  15. ↑ Foster, B.A. (1987). Barnacle ecology and adaptation, in: Southward, A.J. (1987). Barnacle biology. Crustacean Issues, 5: pp. 113-133. details
Retrieved from "https://www.coastalwiki.org/w/index.php?title=Zeetulp&oldid=38989"