Wat is de impact van zware stormen op onze kust? Hoe krachtig slaan golven in op zeedijken? In welke mate transformeert de wind de duinen? Dat wordt onderzocht in het zogenaamde Living Lab Raversijde. Het bestaat uit een betonnen onderzoeksdijk en een speciaal aangeplante duin voor de dijk van Raversijde. Als een levend laboratorium op het strand moet dit onderzoek de kustbescherming nog efficiënter maken. Het zal bovenal meer inzicht verschaffen door een schat aan data op te leveren.
Wie langs het strand tussen Oostende en Middelkerke wandelt, kan er niet naast kijken. Voor de bestaande zeedijk is er over een afstand van 750 meter een proefopstelling met duinen, een zogenaamde duin voor dijk. Even verderop staat op het strand een betonnen constructie, een onderzoeksdijk om de golfoverslag en de golfkracht op een zeedijk te monitoren. Beide onderzoeksprojecten maken deel uit van Living Lab Raversijde, een levend laboratorium waar wordt onderzocht hoe we onze kust beter kunnen beschermen.
Duin voor dijk
Het Vlaams agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust startte in het voorjaar van 2021 samen met de stad Oostende met de aanleg van de duin voor dijk. Over een lengte van 750 meter werden voor de dijk verschillende zones met rijshouthagen en helmgras aangeplant, telkens met een andere opstelling. Aan de hand van meetapparatuur kunnen we nagaan in welke mate de duinenstrook zand kan opvangen en wat de ideale aanlegmethode voor zo’n duin is. Zo’n duin kan opwaaiend zand helpen vermijden dat anders op de weg en tussen de tramsporen terechtkomt. En met de info over de groei en aanleg van duinen kunnen we ook onze kust beter beschermen tegen stormvloeden vanuit zee.
Onderzoeksdijk
Op het strand ter hoogte van Domein Raversijde werd ook een kunstmatige onderzoeksdijk gebouwd. Deze betonnen constructie van twintig meter bij twintig meter staat op het strand tussen de laagwater- en hoogwaterlijn. Zeven jaar lang zullen verschillende partijen hier onderzoek doen naar de kracht en effecten van golven op de dijk. Het uiteindelijke doel: meer inzicht krijgen in de impact van stormen op infrastructuren om zo de kustbescherming nog efficiënter te maken.
“Dit innovatief onderzoek van het Living Lab is heel belangrijk voor onze kustbescherming. Door meer inzicht te krijgen op de processen van zandtransport, natuurontwikkelingen en van golfoverslag en golfkracht, zullen het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust en partners in de toekomst de kustveiligheid met nog grotere efficiëntie kunnen opzetten”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Lydia Peeters.
Samenwerking
Living Lab Raversijde is een samenwerking tussen de afdeling Kust van het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust (MDK), het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en het Waterbouwkundig Laboratorium.
“Onze kust en hoe de klimaatverandering erop inwerkt, is een complex gegeven. Het vergt een voortdurende alertheid en bijsturing van onze kennis. De investering van de Vlaamse overheid in dit Living Lab maakt het mogelijk om via co-creatie in te zetten op extra onderzoek. Zo hopen we dat de kustgemeenten in de toekomst blijvend kunnen beschermd worden tegen stormvloeden en zeespiegelstijging”, zegt Tina Mertens, onderdirecteur van het VLIZ.
Bij het onderzoeksproject zijn nog andere partners betrokken. Zo gaat Universiteit Gent aan de slag met de verzamelde data van de onderzoeksdijk. Studenten van de KU Leuven buigen zich dan weer over de duin voor dijk en het door de wind gedreven transport van zand. Ook andere wetenschappelijke instellingen en studenten kunnen zich aansluiten en onderzoek uitvoeren in het kader van kustbescherming.
“Door samen te werken kan er heel veel kennis worden uitgewisseld. De resultaten van deze onderzoeken zijn cruciaal om op lange termijn voorbereid te zijn op de effecten van de klimaatverandering en om onze kustbescherming te optimaliseren”, duidt Caroline Lootens, afdelingshoofd van afdeling Kust.
De onderzoeksdijk is ondertussen ook aangekleed met infoborden waarop voorbijgangers meer te weten komen over wat er precies gebeurt in de testopstelling en hoe belangrijk de data zijn die hier worden verzameld om onze kust in de toekomst nog beter te beschermen.