Volgens nieuw onderzoek van het Global Carbon Project zal de wereldwijde uitstoot van koolstof uit fossiele brandstoffen in 2025 met 1,1% stijgen en daarmee een recordhoogte bereiken. De 2025 Global Carbon Budget voorspelt voor dit jaar een uitstoot van 38,1 miljard ton fossiele kooldioxide (CO2). In veel landen wordt gewerkt aan het koolstofarm maken van energiesystemen, maar dit is niet voldoende om de groei van de wereldwijde energievraag te compenseren. Met een verwachte uitstoot door veranderingen in landgebruik (zoals ontbossing) die in 2025 zal dalen tot 4,1 miljard ton, zal de totale CO2-uitstoot naar verwachting iets lager uitvallen dan vorig jaar. Nu het El Niño-weerpatroon ‒ dat in veel regio’s in 2023-24 voor hitte en droogte zorgde ‒ voorbij is, is de opname van CO2 door natuurlijke ecosystemen dit jaar hersteld tot het niveau van vóór El Niño. Dr. Peter Landschützer, onderzoeksdirecteur VLIZ en auteur bij het volgende IPCC rapport, werkte mee aan dit gezaghebbende project.
Het rapport 2025, simultaan gepubliceerd met een artikel in het wetenschappelijk toptijdschrift Nature, onderzoekt de impact van klimaatverandering op de mate waarin land en oceaan koolstof absorberen (zich gedragen als sinks). Het concludeert dat 8% van de stijging van de CO2-concentraties in de atmosfeer sinds 1960 te wijten is aan de verminderde opname van CO2 door landvegetatie en door de oceaan als gevolg van de klimaatverandering.
Het rapport stelt dat het resterende koolstofbudget om de opwarming van de aarde tot 1,5°C te beperken, 'vrijwel uitgeput' is. Aangezien de wereldwijde uitstoot niet daalt, blijven het CO2-gehalte in de atmosfeer en de gevaarlijke gevolgen van de opwarming van de aarde toenemen. Het onderzoeksteam bestond, naast het VLIZ, uit de Universiteit van Exeter, de Universiteit van East Anglia, het CICERO Center for International Climate Research, de Ludwig-Maximilian-Universiteit München (LMU), het Alfred-Wegener-Institut en meer dan 90 andere instellingen over de hele wereld.
Peter Landschutzer (VLIZ): “ We zien dat de oceaan en het land koolstof blijven opnemen, maar ook dat hun vermogen daartoe afneemt door klimaatverandering. In de oceaan gebeurt dit op de lange termijn, door opwarming en verandering in de buffercapaciteit. Maar ook op kortere termijn kunnen bijvoorbeeld mariene hittegolven zoals in 2023 in de Noord-Atlantische Oceaan dit effect teweegbrengen.”
De Noord-Atlantische Oceaan en de Zuidelijke Oceaan zijn koolstofputten (sinks; in blauw), terwijl de tropische oceaan een bron van CO2 is (sources; in rood).
“Nu de CO2-uitstoot nog steeds toeneemt, is het niet langer aannemelijk dat de opwarming van de aarde onder 1,5°C kan worden gehouden”, aldus professor Pierre Friedlingstein van het Global Systems Institute van Exeter, die het onderzoek leidt. “Het resterende koolstofbudget voor 1,5°C (170 miljard ton kooldioxide) zal bij het huidige emissietempo vóór 2030 opgebruikt zijn. We zien dat de klimaatverandering het vermogen van land en zee om koolstof op te nemen doet dalen, een duidelijk signaal van de planeet Aarde dat we de uitstoot drastisch moeten verminderen.”
Professor Corinne Le Quéré, onderzoeksprofessor bij de Royal Society aan de School of Environmental Sciences van de UEA, vult aan: "Anderzijds zijn de inspanningen om klimaatverandering aan te pakken zichtbaar: 35 landen zijn erin geslaagd hun uitstoot te verminderen en tegelijkertijd hun economie te laten groeien, twee keer zoveel als tien jaar geleden. Er is elders ook belangrijke vooruitgang geboekt bij het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Al is die vooruitgang nog veel te fragiel om van een echt duurzame en broodnodige vermindering van de wereldwijde uitstoot te kunnen spreken. De gevolgen naar het vermogen van land en zee om koolstof op te nemen zijn dan weer zorgwekkend en benadrukken nog eens de noodzaak van dringende maatregelen."
Glen Peters, senior onderzoeker bij het CICERO Center for International Climate Research: "Het is tien jaar geleden dat het Akkoord van Parijs werd gesloten en ondanks vooruitgang op veel fronten blijven de fossiele CO2-emissies onverminderd stijgen. Klimaatverandering en -variabiliteit hebben ook een merkbaar effect op de mate waarin de planeet CO2 kan absorberen. Het is duidelijk dat landen hun inspanningen moeten opvoeren. We hebben nu sterk bewijs dat schone technologieën helpen om de uitstoot te verminderen en tegelijkertijd kosteneffectief zijn in vergelijking met fossiele alternatieven."
Professor Julia Pongratz van de afdeling Geografie van de LMU vervolledigt: “De vermindering van de emissies door gewijzigd landgebruik toont dat milieubeleid succesvol kan zijn. De ontbossing in het Amazonegebied is afgenomen en bevindt zich dit seizoen op het laagste niveau sinds 2014. Toch hebben de grootschalige branden in 2024 aangetoond hoe kwetsbaar het ecosysteem nog steeds is als we ook de opwarming van de aarde niet beperken."
Andere belangrijke bevindingen uit de Global Carbon Budget 2025 zijn:
- De uitstoot van China zal in 2025 naar verwachting met 0,4% toenemen, een tragere groei dan in de afgelopen jaren, dit als gevolg van een matige groei van het energieverbruik in combinatie met een sterke toename aan hernieuwbare energie.
- De uitstoot van India zal naar verwachting met 1,4% toenemen, wat ook langzamer is dan eerdere trends. Door een vroege moesson was er in de warmste maanden minder behoefte aan koeling. In combinatie met een sterke groei van hernieuwbare energie leidde dit tot een zeer beperkte groei van het steenkoolverbruik.
- Naar verwachting zal de uitstoot in 2025 toenemen in de VS (+1,9%) en in de Europese Unie (0,4%). De uitstoot in deze regio's was de afgelopen jaren gedaald, maar koudere weersomstandigheden en andere factoren hebben geleid tot een stijging in 2025.
- De verwachte uitstoot in Japan, die dit jaar voor het eerst wordt verstrekt, daalt met 2,2%, in lijn met de recente trends.
- De uitstoot voor de rest van de wereld zal naar verwachting met 1,1% toenemen.
- De verwachte stijging van de fossiele CO2-uitstoot in 2025 wordt veroorzaakt door alle brandstoftypes: steenkool +0,8%, olie +1%, aardgas +1,3%.
- De uitstoot zal naar verwachting met 6,8% toenemen voor de internationale luchtvaart (meer dan vóór de COVID-pandemie), maar gelijk blijven voor de internationale scheepvaart.
- In de periode 2015-2024 blijft de uitstoot als gevolg van permanente ontbossing hoog, met ongeveer 4 miljard ton CO2 per jaar, terwijl permanente verwijdering van broeikasgas door herbebossing en hergroei van bossen ongeveer de helft van de uitstoot als gevolg van permanente ontbossing compenseert.
- De totale CO2-uitstoot – de som van de uitstoot door fossiele brandstoffen en veranderingen in landgebruik – is het afgelopen decennium langzamer gegroeid (0,3% per jaar) dan in het voorgaande decennium (1,9% per jaar).
- Het resterende koolstofbudget om de opwarming van de aarde tot 1,5°C te beperken, is vrijwel uitgeput. Het resterende budget voor 1,5°C bedraagt nog nauwelijks 170 miljard ton CO2, wat overeenkomt met vier jaar uitstoot op het niveau van 2025.
- Door de gecombineerde effecten van klimaatverandering en ontbossing zijn de tropische bossen in Zuidoost-Azië en grote delen van Zuid-Amerika veranderd van CO2-sinks in CO2-bronnen.
- De CO2-concentratie in de atmosfeer zal in 2025 naar verwachting 425,7 ppm bereiken, 52% boven het pre-industriële niveau.
Het Global Carbon Budget-rapport, opgesteld door een internationaal team van meer dan 130 wetenschappers, biedt een jaarlijkse, peer-reviewede update, gebaseerd op gevestigde methodologieën en op volledige transparantie.
Lees meer
- Meer informatie en data | Global Carbon Budget 2025
- Meer informatie en data | Global Carbon Atlas
- Emerging climate impact on carbon sinks in a consolidated carbon budget. (2025) | Nature
- Global Carbon Budget report. (2025) | Earth System Science Data