Het Europees Marien Observatie- en Datanetwerk (EMODnet) is een datadienst van de Europese Commissie verzorgd door DG MARE. Het verzamelt en herverdeelt pan-Europese in-situ gegevens en producten over het mariene milieu en over menselijke activiteiten op zee. Zo helpt EMODnet de versnippering van Europese mariene gegevens tegen te gaan en maakt ze de data toegankelijker. Als Europees marien kennisinitiatief is EMODnet van vitaal belang voor wetenschappers, ingenieurs, managers en beleidsmakers. Het stimuleert ons begrip van de zeeën, bevordert de blauwe economie en ondersteunt het Europese mariene en maritieme beleid (zoals de EU Green Deal en de missie ‘Restore our Ocean and Waters’).
Met meer dan 120 partners creëert EMODnet Findable, Accessible, Interoperable en Reusable (FAIR) pan-Europese datalagen. EMODnet heeft als mandaat om in situ oceaan waarnemingen en dataverzamelingen uit Europa en daarbuiten samen te brengen, te harmoniseren en te standaardiseren. En om geïntegreerde datalagen en producten met toegevoegde waarde op pan-Europese schaal te produceren en open en vrij toegankelijk te maken. Veel van deze producten zijn uniek voor EMODnet, waaronder de Seabed Habitat EUSeaMap, het Bathymetry Digital Terrain Model, de EU Marine Litter Database en Vessel Density composite maps. EMODnet bedient een diverse gebruikersgemeenschap: van onderzoekers en beleidsmakers tot de private sector, niet-gouvernementele organisaties en de bredere maatschappij.
VLIZ speelt een sleutelrol in EMODnet door het hosten van het Centrale EMODnet Portal (emodnet.ec.europa.eu), als belangrijk lid van het team van het EMODnet Central Portal dat ook het EMODnet Secretariaat omvat. Bovendien is VLIZ de coördinator van het thema Biologie en partner in andere EMODnet-thema's zoals Chemie. De gezamenlijke locatie van VLIZ en het EMODnet Secretariaat op de InnovOcean-site in Oostende (België) versterkt de samenwerking op operationeel en strategisch niveau, inclusief de belangrijke bijdrage van EMODnet aan de EDITO-Infra. EDITO-Infra is een fundamenteel initiatief van de Europese Digital Twin van de Oceaan, waarbij VLIZ en het bredere EMOD-netwerk in 2024 een gemeenschappelijk datameer hebben opgeleverd met EMODnet-data producten, samen met gegevens van de Copernicus Marine Service. Dit werd gepresenteerd op het Digital Ocean Forum (DOF) 2024 in Brussel in juni 2024, mede georganiseerd door Seascape Belgium (implementatoren van het EMODnet Secretariaat) en VLIZ, samen met Mercator Ocean International en de Europese Commissie.
In 2024 presenteerden de teams van VLIZ en het EMODnet-secretariaat gezamenlijk EMODnet tijdens de VLIZ Marine Science Day, en op andere evenementen gehost door VLIZ zoals 40 jaar Ecopath (georganiseerd door de European Marine Board) en de UN Ocean Decade Conference in Barcelona (Spanje) in april 2024.