Bij burgerwetenschap werken burgers en onderzoekers hand in hand om data te verzamelen. Voor kust- en zee-onderzoek is dit bijzonder nuttig omdat het werkgebied zeer groot is en op die manier veel meer informatie kan worden verzameld. Bijkomend voordeel is dat de betrokkenheid van het publiek toeneemt. In België is VLIZ een pionier en trekker van de mariene en kustgebonden burgerwetenschap.
Welke onderzoeken voert VLIZ uit met de hulp van het grote publiek?
- ‘SeaWatch-B’ een twintigtal burgers meet op een vergelijkbare en veelzijdige wijze de toestand van de ondiepe Belgische Noordzeekust
- de ‘Grote Schelpenteldag’, een jaarlijks gebeuren waarbij burgers tienduizenden strandschelpen verzamelen, tellen en identificeren, bijgestaan door experten. Wie interesse heeft, kan zich inschrijven op de nieuwsbrief om op de hoogte gehouden te worden van de volgende editie.
- ‘CoastSnap-België’, een programma dat mensen aanzet om met hun smartphone veranderingen op het strand te fotograferen, en zo te helpen bij het begrijpen en het beheren van onze dynamische kustlijn.
- Recreatieve zeevisserij, een initiatief waarbij recreatieve zeevissers meehelpen aan het onderzoek door hun logboek data te delen.
- Plastic Pirates, een project dat leerlingen aanzet tot het meten van afval in rivieren.
In 2022 organiseerde VLIZ samen met partners Zeekerweten, een wetenschapsfestival voor burgerwetenschappen aan en over zee.
Daarnaast is VLIZ ook lid van de stuurgroep van Scivil, het Vlaamse kenniscentrum burgerwetenschap, en trekt het samen met Natuurpunt, de Scivil-werkgroep rond ‘Natuur & biodiversiteit’.
Internationale projecten mariene burgerwetenschap
VLIZ versterkt ook burgerwetenschap op internationaal niveau, via lezingen en publicaties.
Binnen het Europese Prep4Blue project stelt VLIZ een inventaris op van alle zee-, kust- en riviergebonden burgerwetenschapsprojecten in Europa. Vanuit deze insteek doet het aanbevelingen voor burgerwetenschap met gezondere zeeën als doel.
VLIZ is ook partner van het project COLLECT, dat op Afrikaanse stranden data van marien zwerfvuil verzamelt en burgerwetenschappers opleidt.
Open Wetenschap
Burgerwetenschappen is een van de acties genoemd onder de UNESCO Recommendation on Open Science en een van de acht ambities van het EU Open Wetenschapsbeleid. Dat stelt dat het brede publiek in staat moet zijn om bij te dragen aan degelijk Europees onderzoek.